Od 1 października 2018 r. zgodnie z przepisem art. 174 ust. 2 ustawy z dnia 3 lipca 2018 r. – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2018 r., poz. 1669 z późn. zm.) uprawnienia jednostek organizacyjnych uczelni (wydziałów) do nadawania stopnia doktora lub doktora habilitowanego przyznane na podstawie przepisów dotychczasowych stały się uprawnieniami uczelni do nadawania stopnia doktora lub doktora habilitowanego.
Przepisy ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2018 r., poz. 1668 z późn. zm.) zasadniczo zmieniły zasady nabywania i utraty uprawnień do nadawania stopni naukowych. Dotychczas nabycie uprawnień następowało w drodze postępowania administracyjnego prowadzonego przez Centralną Komisję ds. Stopni i Tytułów na wniosek zainteresowanego podmiotu. W aktualnie obowiązującym stanie prawnym zrezygnowano z takiego sposobu procedowania i wprowadzono bezpośrednie powiązanie uprawnień do nadawania stopni z kategorią naukową danej dyscypliny naukowej przyznawaną w ramach ewaluacji jakości działalności naukowej.
Uprawnienie do nadawania stopni mogą posiadać:
- uczelnie
- instytuty PAN
- instytuty badawcze
- instytuty międzynarodowe.
Jeżeli powyższe podmioty posiadają uprawnienia do nadawania stopnia doktora, to nazywa się je podmiotami doktoryzującymi. Jeżeli natomiast posiadają uprawnienia habilitacyjne, to w odniesieniu do tych postępowań nazywa się je podmiotami habilitującymi.
W zakresie uprawnień do nadawania stopni zmianie uległa także klasyfikacja dziedzin nauki i dyscyplin naukowych oraz dyscyplin artystycznych, której nowy kształt określa rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 20 września 2018 r. w sprawie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych oraz dyscyplin artystycznych (Dz.U. z 2018 r., poz. 1818; dalej: UPSWiN). Jeżeli nadanie stopnia następuje po dniu 30 kwietnia 2019 r., to stopień nadaje się w dziedzinach lub dyscyplinach określonych w przepisach wyżej wymienionego rozporządzenia.
Centralna Komisja ds. Stopni i Tytułów wydała komunikat, który zawiera całościowy wykaz uprawnień wszystkich podmiotów wraz z przypisaniem do nowych dyscyplin file:///C:/Users/SONY/Downloads/Wykaz%20podmiot%C3%B3w%20uprawnionych%20do%20nadawania%20stopni.pdf.
Powyższy komunikat uwzględnia wykaz przyporządkowanych uprawnień, które będą obowiązywały do czasu, w którym ostateczne staną się decyzje w sprawie przyznania kategorii naukowej wydane w ramach pierwszej ewaluacji działalności naukowej w 2022 r.
Po przeprowadzeniu w 2022 r. ewaluacji jakości działalności naukowej uprawnienia do nadawania stopnia doktora oraz doktora habilitowanego w danej dyscyplinie będą posiadać jedynie te podmioty doktoryzujące/habilitujące, które w przedmiotowej dyscyplinie uzyskają kategorię naukową A+, A albo B+ (art. 185 ust. 1 UPSWiN). Zgodnie z nowymi zasadami nadawania kategorii naukowych uprawnienia przysługiwać będą do dnia, w którym decyzja o przyznaniu kategorii w ramach kolejnej ewaluacji stanie się ostateczna. Jeżeli podmiot doktoryzujący/habilitujący nie będzie objęty kolejną ewaluacją w danej dyscyplinie, utraci kategorię naukową w tej dyscyplinie (i tym samym uprawnienia do nadawania stopni) z końcem roku, w którym rozpoczęła się ta ewaluacja. Jeżeli w wyniku ewaluacji podmiot doktoryzujący/habilitujący w danej dyscyplinie uzyska kategorię B lub C, utraci uprawnienie w tej dyscyplinie z dniem, w którym ostateczną stanie się decyzja o przyznaniu nowej kategorii naukowej (art. 269 ust. 2 UPSWiN).
Kompetencje w zakresie nadawania stopni naukowych w uczelni od 1 października 2019 r. należą do senatu uczelni, a w instytutach PAN, instytutach badawczych i instytutach międzynarodowych do rady naukowej (art. 178 ust. 1 UPSWiN). Statut uczeni może jednak wskazywać inny organ, któremu powierzone zostanie podejmowanie decyzji w tym przedmiocie (art. 178 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 28 ust. 4 UPSWiN). Statut Uniwersytetu Opolskiego z dnia 9 maja 2019 r. wskazał, iż w Uniwersytecie Opolskim takim organem jest Rada Naukowa Uniwersytetu Opolskiego (§ 29 ust. 1).